Më 16 shtator, Gjermania njoftoi shtimin e kontrolleve të përkohshme kufitare, duke shkaktuar shqetësime në radhët e fqinjëve të saj të Bashkimit Evropian. Ministrja e Brendshme, Nancy Faeser, sqaroi se këto masa synojnë të kufizojnë jo vetëm emigracionin e “parregullt”, por edhe të ndalojnë atë që ajo e cilësoi si “terrorizëm islamist dhe krime të rënda”.
Ky njoftim erdhi pas një sulmi me thikë në Solingen, në Gjermaninë perëndimore, ku mbetën të vrarë tre persona. Autori, një refugjat sirian, të cilit i ishte refuzuar kërkesa për azil dhe që duhej të deportohej, u akuzua për lidhje me grupin terrorist ISIS (ISIL).
Disa mund të habiten që një masë kaq e ashpër është ndërmarrë nga një koalicion liberal-majtist, i përbërë nga Socialdemokratët, të Gjelbrit dhe Liberalët. Por realiteti është se ka një zhvendosje të spektrit politik gjerman drejt së djathtës, e shoqëruar me një rritje të dukshme të Islamofobisë.
Analistët kanë theksuar ngritjen e partisë së ekstremit të djathtë, Alternativa për Gjermaninë (AfD), si një nga faktorët nxitës të kësaj zhvendosjeje drejt së djathtës. Në fakt, partia ka shënuar përparime të rëndësishme në nivel kombëtar dhe shtetëror. Në fillim të muajit, ajo fitoi zgjedhjet në Thuringia me 32.8% të votave. Në Saksoni, ajo u rendit e dyta me 30.6%, vetëm 1.3 pikë përqindjeje pas Kristian Demokratëve të qendrës së djathtë.
Megjithatë, sukseset elektorale të AfD-së nuk janë shkak, por një simptomë e një tendence më të gjerë në politikën gjermane për të normalizuar demonizimin dhe fajësimin e muslimanëve.
Anëtarët e koalicionit qeverisës kanë dënuar shpesh “Islamizmin” në Gjermani. Udhëheqësja e Partisë së Gjelbër në Bundestag, Katharina Dröge, shkoi deri aty sa të deklaronte se “helmimi i Islamit prek mendjet e njerëzve edhe këtu, jo vetëm jashtë vendit”. Më vonë ajo sqaroi se kishte për qëllim “Islamizmin” e jo “Islamin”.
Paralajmërimet për një “kërcënim islamist” nuk vijnë vetëm nga politikanët, por janë gjithashtu të përhapura në dokumentet dhe deklaratat zyrtare të institucioneve gjermane. Për shembull, faqja e Zyrës Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës, një agjenci kyçe e inteligjencës së brendshme, paralajmëron: “Islamistët synojnë të shkatërrojnë tërësisht ose pjesërisht rendin demokratik të Republikës Federale të Gjermanisë duke përdorur fenë e tyre.”
Dega bavareze e kësaj zyre federale ka shkuar më tej, duke prezantuar konceptin e “islamizmit legalist” në faqen e saj të internetit. Sipas saj, kjo është një mënyrë për të ndjekur “synime ekstremiste me mjete politike brenda sistemit ligjor ekzistues”. Ajo sqaroi: “Islamistët legalistë përpiqen të ndikojnë te politika dhe shoqëria përmes lobimit, duke u paraqitur si të hapur dhe të gatshëm për dialog, ndërkohë që tendencat anti-demokratike dhe totalitare mbeten brenda organizatave.”
Në thelb, ky koncept mund të kriminalizojë çdo grup muslimanësh që organizohet politikisht apo në shoqërinë civile, e që vepron brenda ligjit. Çdo shprehje tolerance apo hapjeje nga ana e muslimanëve mund të etiketohet si një “pretendim islamist legalist”.
Duke përdorur këto koncepte si kornizë, institucione të ndryshme në nivele të ndryshme shtetërore dhe federale kanë krijuar programe të ashtuquajtura “de-radikalizimi”, që kanë shënjestruar vetëm muslimanët. Ndërsa iniciativa të tilla janë kritikuar dhe kundërshtuar në vende si Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara nga aktivistët e drejtësisë sociale, në Gjermani ato perceptohen në përgjithësi si të justifikuara dhe efektive.
Një nga këto programe, Rrjeti Bavarez për Parandalimin dhe De-radikalizimin, prodhoi së fundmi një video për “Radikalizimin selefij”, që përmban stereotipe raciste për burrat muslimanë që shfrytëzojnë gratë muslimane.
Në fillim të këtij muaji, videoja u postua në rrjetet sociale nga qeveria bavareze, e cila aktualisht kontrollohet nga Bashkimi Social Kristian (CSU) konservator. Kjo video nxiti menjëherë kritika për përmbajtjen e saj të urrejtjes ndaj muslimanëve.
Vendimi për ta publikuar bëri të qartë se autoritetet gjermane i shohin muslimanët që shfaqen hapur si një rrezik për sigurinë dhe një kërcënim për shoqërinë gjermane.
Pas kritikave, videoja u hoq dhe Ministria e Brendshme lëshoi një deklaratë për mediat, duke kërkuar ndjesë për “irritimet dhe keqkuptimet”, dhe duke theksuar se videoja synonte të tregonte “qasjen e Selefistëve dhe Islamistëve të tjerë për të tërhequr ndjekës të rinj”. Gjithashtu, u njoftua se disa skena të videos do të rishikoheshin.
Ajo që përshpejtoi ndoshta vendimin për ta hequr videon ishte reagimi i disa komentatorëve që vunë re ngjashmëri midis saj dhe propagandës anti-semite naziste. Veçanërisht, skena e një burri me mjekër dhe tipare të liga që “përpin” një grua ngjante shumë me përfaqësimet naziste të një burri hebre që “përpin” gjermanët etnikë.
Ngjyra anti-semite e imazheve islamofobe të prodhuara nga institucionet gjermane nuk është aspak e habitshme. Siç ka shkruar filozofi izraelito-gjerman Moshe Zuckermann, Islamofobia është pasqyrimi i një anti-semitizmi të paartikulueshëm.
Ndjenjat e reflektuara në anti-semitizmin e vjetër të Gjermanisë nuk mund të shprehen më publikisht për shkak të përqafimit zyrtar të filo-semitizmit nga shteti. Prandaj, ato kanalizohen përmes Islamofobisë. Ajo që nuk mund të bëhet më ndaj hebrenjve, mund të bëhet lehtësisht ndaj muslimanëve.
Paralelizmi historik është i qartë: forcat e ekstremit të djathtë po fuqizohen, ndërsa një histeri raciste që targeton një grup të racializuar po përhapet në shtetin dhe shoqërinë gjermane. Historia mund të mos përsëritet plotësisht. Shfarosja masive mund të zëvendësohet me dëbime masive, ndërsa koncepti i ekstremit të djathtë për “riatdhetim” po bëhet gjithnjë e më i zakonshëm dhe i përhapur.
Teksa politikanë të ndryshëm gjermanë përqafojnë Islamofobinë, duhet të mbajnë mend se paraardhësit e tyre, që vepruan njësoj gati një shekull më parë, nuk përfunduan mirë. Urrejtja nuk është kurrë një strategji “fituese.”
Solli në shqip Observer.al. Publikuar fillimisht në gjuhën angleze te Al Jazeera.